To koncepcja teoretyczna, którą urzeczywistnia się w praktyce organizacyjnej, aby przezwyciężyć określone problemy w organizacji i osiągać zakładane rezultaty. Kontrola zarządcza ustawowo wymagana w administracji publicznej.
Podstawowym celem kontroli jest ustalenie czy i w jakiej wielkości nastąpiły odchylenia od pożądanego stanu. W procesie kontroli można wydzielić następujące etapy: Określenie stanu pożądanego. Stan pożądany powstaje w fazie planowania. Celem kontroli zarządczej, wskazanym w art. 68 nowej ustawy o finansach publicznych, jest „zapewnienie realizacji celów i zadań w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny i terminowy”. Poznaj przepisy regulujące kontrolę zarządczą. Przy takim określeniu celu można by zapytać, czym kontrola zarządcza różni się od zarządzania, administracji, czy kierowania.
Celem kontroli zarządczej jest zapewnienie w szczególności:
- zgodności działalności z przepisami prawa oraz procedurami wewnętrznymi;
- skuteczności i efektywności działania;
- wiarygodności sprawozdań;
- ochrony zasobów;
- przestrzegania i promowania zasad etycznego postępowania;
- efektywności i skuteczności przepływu informacji;
- zarządzania ryzykiem.
Nowością, a zarazem głównym przejawem kontroli zarządczej są trzy oficjalne dokumenty, które – zgodnie z art. 70 ustawy – muszą corocznie powstawać w jednostce sektora finansów publicznych (i zostać opublikowane w Biuletynie Informacji Publicznej).
Pierwszym z nich jest roczny plan działalności. Powinien on mianowicie wskazywać konkretne cele. W ramach poszczególnych zadań budżetowych, wraz ze wskazaniem podzadań służących osiągnięciu celów oraz mierniki określające stopień realizacji celu i ich planowane wartości. Drugim dokumentem jest sprawozdanie z wykonania planu działalności. Trzecim z kolei – tzw. oświadczenie o stanie kontroli zarządczej, tj. indywidualna samoocena świadomego osiągania rezultatów oraz działań, podjętych dla osiągnięcia rozsądnego poziomu pewności, że jednostka funkcjonuje legalnie, efektywnie, oszczędnie oraz terminowo.
To kierownik jednostki samorządu terytorialnego jest odpowiedzialny za funkcjonowanie systemu kontroli zarządczej w urzędzie. Jesto to tzw. pierwszy poziom. Stanowi on jednocześnie drugi stopień kontroli zarządczej w podległych mu jednostkach organizacyjnych i tych, które nadzoruje.
Możesz liczyć na wsparcie socjolab.pl w zakresie kontroli zarządczej – jak?